Atropin Nedir ? Atropinin Kullanıldığı Durumlar ve Dozları

Atropinin Kullanıldığı Durumlar (Atropinin Endikasyonları)

Atropin Atropa Beladona bitkisinden elde edilen bir alkaloidtir. Atropin, tropin ve tropik asidin esterleşmesi sonucu oluşur. Kana karışan atropin bütün vücuda yayılır. Karaciğerde metabolize edilerek üriner sistemle atılır.

Atropinin Etkileri

Atropinin kardiyovasküler sisteme etkileri Kalbin atış sayısını etkiler. 0,5 -1 mg dozunda verilirse kısa sürede bradikardi oluşur. Bunun nedeni vagal, merkezin atropin tarafından uyarılmasıdır. Daha sonra taşikardi meydana gelir. Çünkü atropin kalp üzerindeki tonik vagal uyarıları ve vagusun sinus düğümü üzerindeki etkisini bloke eder. Ufak kan damarlarında vazodilatasyon yapar, yüz kızarır. Kan basıncında değişiklik yapmaz ancak asetil kolinin hipertansif etkisini antagonize eder. Atropinin merkezi sinir sistemine etkisi: Sinir sistemini stimüle ederek huzursuzluk, oryantasyon bozukluğu, hallusinasyonlara neden olur. Yüksek dozlarında depresyon meydana gelir. Spinal felç ve koma ile sonlanır.

Atropinin solunum sistemine etkisi: Solunumu derinleştirerek solunum yolu sekresyonunu azaltır. Bu özellikleri nedeniyle genel anestezilerin yol açtığı hipersekresyonu önlemek amacıyla verilir. Atropin sindirim sisteminde bulunan düz kasların tonüsünü azaltır. Patolojik durumlarda artan sindirim sistemi tonüsü atropinle ortadan kaldırılır. Mide sekresyonunu azaltır. Atropin göz bebeklerini büyütür (midriasiz). Gözdeki şilem kanalını daraltarak glokom oluşturur.

Sempatomimetik (Adrenerjik) İlaçlar

Adrenalin, sempatol, efedrin, efetonin ve efedralin vb. ilaçlar periferik vazokontrüksiyon yapan ilaçlardır.

Atropin: Atropin premedikasyonda sekresyonu azaltmak amacıyla, antikolinesteraz ilaçlarla zehirlenmeler sonucunda ortaya çıkan merkezi solunum depresyonunda özel antidot olarak, nezle ve üşütmelerde salgıları azaltmak  için ve soğuğa karşı direnci artırmak için kullanılır. Ayrıca göz hastalıklarının teşhis ve tedavisinde, mide ve duedonum ülserlerinde artan bağırsak hareketlerini azaltmak amacıyla, ü1seröz ve müköz kolitlerde morfinle birlikte, düşük kalp debisi ile birlikte bradikardi varsa akut tedavide kullanılır. Akut miyokard enfarktüsünde kan basıncı da düşük ise atropin kalp ritmini ve kan basıncını artırma amacıyla kullanılır. Sistitle beraber idrar yapma sıklığı varsa bunu azaltmak için ve parkinson tedavisinde kullanılır.

ATROPİNİN DOZLARI VE VERİLİŞ YOLLARI

Atropin ağız yolu ile, cilt altı, adale içine ya da damar içine uygulanır.

Zehirlenmelerde yetişkin dozu ilk olarak 2 – 4 mg İ.v. veya i.m.dir. 3 – 10 dakikada bir 2 mg dozunda tekrar edilir. ilk gün 50 mg atropin verilebilir. Zehirlenme belirtileri geçince 3 – 4 kez 1 – 2 mg'la devam edilir. Bradiaritmilerin tedavisinde 0,5 – 1 mg i. v. verilir. Atropin premedikasyon dozları: Yetişkin dozu i.m. 0,6 mg'dır. Çocuk dozları: Yeni doğan bebeklere 0,l mg, 4–12 aylık çocuklara 0,2 mg, 1–3 yaş çocuklara 0,3 mg, 3–14 yaş çocuklara O,4 mg verilir.

Atropinin Yan Etkileri

Yüksek dozda atropin uygulanacak olursa; ağızda kuruluk, ileri derecede midriazis, atropin kullanılan hastaların derisi kuru ve sıcak olur.

Atropin Zehirlenmeleri

Santral sinir sisteminde aşırı eksitasyon, halüsinasyon, solunum bozukluğu, h,potansiyon ve solunum yetersizliğine bağlı olarak ölüm gerçekleşir.